Tìm hiểu về sàn UPCOM – Có nên đầu tư vào cổ phiếu UPCOM?

Trong hệ thống các sàn chứng khoán tại Việt Nam, bên cạnh HOSE và HNX, sàn UpCOM là một cái tên không thể bỏ qua đối với nhà đầu tư mới và cả những người đã có kinh nghiệm. Với vai trò là nơi tập trung giao dịch của các công ty đại chúng chưa niêm yết, sàn giao dịch UpCOM không chỉ mang đến cơ hội đầu tư hấp dẫn mà còn giúp minh bạch hóa thị trường vốn. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện nhất về sàn giao dịch chứng khoán UpCOM, từ đặc điểm, lợi thế, rủi ro đến cách tra cứu bảng giá chứng khoán UpCOM một cách hiệu quả.

Sàn UpCOM là gì?

Sàn UpCOM (Unlisted Public Company Market) là nơi giao dịch cổ phiếu của các công ty đại chúng chưa đủ điều kiện niêm yết trên HOSE hoặc HNX. Sàn này được vận hành bởi Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) và ra đời từ năm 2009 với mục tiêu mở rộng thị trường, tăng cường tính minh bạch và tạo điều kiện để các công ty chưa niêm yết tiếp cận nguồn vốn công khai.

Khác với sàn HOSE hay HNX – vốn là nơi niêm yết của các doanh nghiệp lớn và có tiêu chuẩn khắt khe – sàn chứng khoán UpCOM đóng vai trò như “trạm trung chuyển”. Tại đây, các doanh nghiệp có thể làm quen với quy định công bố thông tin, minh bạch tài chính trước khi tiến đến niêm yết chính thức.

Đặc điểm nổi bật của sàn chứng khoán UpCOM

Dưới đây là một số đặc điểm của sàn giao dịch UpCOM nhà đầu tư cần lưu ý:

Mức độ yêu cầu thấp hơn 2 sàn lớn

Các doanh nghiệp giao dịch trên sàn giao dịch UpCOM chỉ cần đáp ứng điều kiện là công ty đại chúng được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước xác nhận, có báo cáo tài chính được kiểm toán, không yêu cầu lợi nhuận hay vốn tối thiểu.

UpCom thuộc quản lý của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội 

Tính minh bạch từng bước được cải thiện

Dù có yêu cầu thấp hơn, các công ty trên sàn UpCOM vẫn phải công bố thông tin định kỳ như báo cáo tài chính, báo cáo quản trị, công bố sự kiện bất thường… Điều này đảm bảo quyền lợi cho nhà đầu tư và cải thiện niềm tin thị trường.

Biên độ dao động lớn hơn

So với HOSE (±7%) và HNX (±10%), sàn giao dịch chứng khoán UpCOM cho phép biên độ dao động giá cổ phiếu lên tới ±15%, giúp tạo ra những cơ hội lướt sóng hấp dẫn.

Giá tham chiếu trong ngày giao dịch đầu tiên

Với cổ phiếu mới lên sàn, giá tham chiếu sẽ được xác định theo mức giá trung bình của các giao dịch thỏa thuận trong 30 phiên gần nhất. Nếu không có dữ liệu, công ty phải đưa ra giá đề xuất.

Những lợi ích khi đầu tư vào sàn UpCOM

Tuy không có thanh khoản lớn như HNX và HOSE, UpCOM cũng có những cổ phiếu của các doanh nghiệp tiềm năng đang chờ niêm yết. Có thể điểm qua một vài ưu điểm của sàn này như sau:

Cơ hội tìm “viên ngọc thô”

Do không bị ràng buộc bởi các tiêu chuẩn niêm yết nghiêm ngặt, nhiều công ty tiềm năng ở giai đoạn đầu phát triển thường chọn sàn giao dịch UpCOM làm điểm khởi đầu. Đây là cơ hội để nhà đầu tư sớm nhận diện những doanh nghiệp tăng trưởng mạnh mẽ trong tương lai.

Giá cổ phiếu thường thấp

Do quy mô vừa và nhỏ, giá cổ phiếu trên sàn chứng khoán UpCOM thường mềm hơn, giúp nhà đầu tư có thể bắt đầu với số vốn nhỏ nhưng vẫn đa dạng hóa danh mục.

Rủi ro khi đầu tư vào sàn giao dịch UpCOM

Dù sở hữu nhiều cơ hội, sàn UpCOM cũng tiềm ẩn không ít rủi ro mà nhà đầu tư cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi tham gia.

UpCOM đóng vai trò như “cầu nối” các doanh nghiệp trước khi niêm yết trên các sàn lớn

Thanh khoản thấp

Cổ phiếu trên sàn UpCOM thường có thanh khoản kém, tức là khối lượng mua bán mỗi phiên thấp. Điều này gây khó khăn nếu nhà đầu tư muốn bán ra nhanh hoặc dễ bị ép giá. Chênh lệch giữa giá mua và giá bán cũng khá lớn, khiến việc khớp lệnh không thuận lợi.

Chất lượng doanh nghiệp không đồng đều

Do điều kiện tham gia sàn dễ dàng hơn HOSE hay HNX, nhiều công ty trên UpCOM chưa đạt tiêu chuẩn niêm yết, tài chính thiếu minh bạch hoặc hoạt động kém hiệu quả. Nếu không tìm hiểu kỹ, nhà đầu tư dễ mua phải cổ phiếu rẻ nhưng rủi ro cao.

Dễ bị thao túng giá

Biên độ giao động ±15% và khối lượng giao dịch nhỏ tạo điều kiện để một số mã bị “đội lái” điều khiển giá. Nhà đầu tư cá nhân dễ bị cuốn theo đà tăng ảo, mua đỉnh – bán đáy nếu không nhận diện được rủi ro này.

Cách giao dịch cổ phiếu trên sàn chứng khoán UpCOM

Giao dịch trên sàn giao dịch UpCOM cũng tương tự như trên HOSE và HNX, thông qua tài khoản tại công ty chứng khoán. Tuy nhiên, có một số điểm lưu ý:

• Thời gian giao dịch: Từ 9h đến 15h, nghỉ trưa từ 11h30 đến 13h.
• Phương thức giao dịch: Chủ yếu là khớp lệnh liên tục và giao dịch thỏa thuận.
• Đơn vị giao dịch: Tối thiểu 100 cổ phiếu/lệnh.
• Biên độ dao động giá: ±15% mỗi phiên, giá sàn = giá tham chiếu – 15%, giá trần = giá tham chiếu + 15%.

Hướng dẫn tra cứu bảng giá chứng khoán sàn UpCOM

Để theo dõi bảng giá chứng khoán sàn UpCOM một cách chính xác và nhanh chóng, bạn có thể sử dụng các nguồn sau:

• Website HNX: http://hnx.vn – Trang chủ của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội cung cấp bảng giá trực tiếp.
• Các công ty chứng khoán: Mỗi công ty đều có bảng giá điện tử riêng, ví dụ: KIS, SSI, VNDirect, TCBS…
• Ứng dụng điện thoại: FireAnt, Vietstock, FIDT hay Stockbook đều hỗ trợ theo dõi bảng giá sàn UpCOM theo thời gian thực.

Xem bảng giá chứng khoán UpCOM dễ dàng trên website KIS

Một số cổ phiếu nổi bật trên sàn UpCOM

Một số mã đáng chú ý trên sàn chứng khoán UpCOM thời gian gần đây:

• ACV – Tổng công ty Cảng Hàng không Việt Nam: Có quy mô lớn, hiệu quả tài chính tốt, tiềm năng cao sau cổ phần hóa.
• VEA – CTCP Tổng Công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp VN.
• VGI – Viettel Global: Hoạt động trong mảng viễn thông quốc tế.

Những cổ phiếu này tuy giao dịch trên sàn giao dịch chứng khoán UpCOM nhưng có quy mô lớn và mức độ minh bạch cao, được nhiều tổ chức đầu tư quan tâm.

So sánh sàn UpCOM với HOSE và HNX

Sàn UpCOM phù hợp cho ai?

Sàn UpCOM mang lại nhiều cơ hội cho nhà đầu tư cá nhân khi thị trường chính đã trở nên cạnh tranh. Nhờ mức giá cổ phiếu thấp và tiềm năng tăng trưởng lớn, dù còn tồn tại hạn chế về thanh khoản và độ minh bạch thông tin, sàn UpCOM sẽ là lựa chọn phù hợp dành cho những nhà đầu tư:

• Có khả năng phân tích doanh nghiệp cơ bản;
• Không quá phụ thuộc vào thanh khoản tức thì;
• Mong muốn đầu tư sớm vào các công ty có tiềm năng lớn trong tương lai.

Nếu bạn là nhà đầu tư dài hạn muốn đầu tư vào các công ty tiềm năng chưa niêm yết, muốn tìm kiếm các mã cổ phiếu giá thấp nhưng có câu chuyện tăng trưởng, thì sàn UpCOM là lựa chọn phù hợp. Dù vậy, để đầu tư hiệu quả trên sàn chứng khoán UpCOM, bạn cần cập nhật liên tục bảng giá chứng khoán UpCOM, nắm vững thông tin doanh nghiệp và có chiến lược quản trị rủi ro phù hợp. Để giao dịch an toàn và được tư vấn chuyên sâu khi đầu tư vào sàn UpCOM, nhà đầu tư có thể mở tài khoản tại Chứng khoán KIS và theo dõi phân tích thị trường tại stockkisvn.vn.