Sàn HNX là gì? Tổng quan chi tiết và những quy định giao dịch

Trong hệ thống thị trường chứng khoán Việt Nam, sàn HNX – tên viết tắt của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội – giữ vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy huy động vốn, phát triển các sản phẩm tài chính và hỗ trợ minh bạch hóa thị trường. Nếu bạn đang tìm hiểu về đầu tư chứng khoán, việc hiểu rõ về sàn giao dịch HNX là điều cần thiết để xây dựng chiến lược đầu tư phù hợp, đặc biệt khi đây là nơi tập trung nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ, trái phiếu chính phủ và thị trường phái sinh.

Sàn HNX là gì?

HNX (Hanoi Stock Exchange – HNX) là một trong hai sở giao dịch chứng khoán chính thức tại Việt Nam, bên cạnh sàn HOSE (TP.HCM). HNX trực thuộc Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, được thành lập vào năm 2005 với tên ban đầu là Trung tâm Giao dịch Chứng khoán Hà Nội, sau đó được đổi tên thành Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội vào năm 2009.

Khác với HOSE – nơi tập trung nhiều cổ phiếu vốn hóa lớn, HNX là nơi niêm yết chủ yếu của các doanh nghiệp vừa và nhỏ, các công ty đang trong giai đoạn phát triển, trái phiếu và các sản phẩm phái sinh như hợp đồng tương lai chỉ số.

Vai trò và chức năng của sàn HNX

HNX đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển thị trường vốn tại Việt Nam. Cụ thể:

• Là nơi tổ chức và điều hành giao dịch cổ phiếu, trái phiếu, chứng khoán phái sinh.
• Cung cấp hệ thống giao dịch minh bạch, hiện đại, phù hợp với chuẩn mực quốc tế.
• Là trung tâm đấu giá cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước.
• Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận thị trường vốn một cách hợp pháp, công khai.

Ngoài ra, sàn HNX còn giúp đa dạng hóa các kênh đầu tư, tạo điều kiện cho các nhà đầu tư cá nhân tiếp cận nhiều loại hình chứng khoán khác nhau.

HNX là 1 trong 2 sàn giao dịch lớn nhất Việt Nam

Các sản phẩm giao dịch tại sàn HNX

Trên sàn giao dịch chứng khoán HNX, nhà đầu tư có thể giao dịch các loại tài sản sau:

Cổ phiếu niêm yết

Cổ phiếu niêm yết trên HNX chủ yếu thuộc các doanh nghiệp vừa và nhỏ, có quy mô vốn hóa trung bình. Tuy nhiên, đây không phải là điểm yếu, mà ngược lại, chính là cơ hội cho các nhà đầu tư tìm kiếm các mã cổ phiếu tiềm năng với mức định giá hấp dẫn. Đặc điểm chung của các cổ phiếu này là đang trong giai đoạn phát triển, ít được “truyền thông hóa” như những mã bluechip, nên biên độ tăng trưởng trong dài hạn có thể rất đáng kể nếu nhà đầu tư chọn đúng doanh nghiệp có nền tảng tốt.

Một số ngành nghề nổi bật trên HNX có thể kể đến là: dịch vụ dầu khí (PVS), chứng khoán (SHS, MBS), bất động sản (CEO), xây dựng và vật liệu. Nhà đầu tư theo trường phái cơ bản có thể khai thác những mã này bằng cách theo dõi báo cáo tài chính hàng quý và chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp để tìm ra cổ phiếu undervalued (định giá thấp hơn giá trị thật).

Trái phiếu chính phủ

Sàn HNX là trung tâm giao dịch chính của trái phiếu chính phủ tại Việt Nam. Các phiên đấu thầu trái phiếu do Kho bạc Nhà nước, Ngân hàng Phát triển và Ngân hàng Chính sách Xã hội phát hành đều diễn ra tại đây.

Chứng khoán phái sinh

HNX là nơi triển khai thị trường hợp đồng tương lai – sản phẩm phái sinh đầu tiên tại Việt Nam. Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 hoặc HNX30 giúp nhà đầu tư phòng ngừa rủi ro và giao dịch theo chiến lược linh hoạt.

Ưu điểm của sàn HNX

Sàn HNX là lựa chọn phù hợp cho nhiều nhà đầu tư, không chỉ bởi sự đa dạng về sản phẩm mà còn nhờ các ưu điểm riêng biệt so với HOSE hay UPCoM.

Thứ nhất, HNX tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận thị trường vốn mà không cần đáp ứng các điều kiện gắt gao như HOSE. Điều này góp phần làm phong phú hệ sinh thái doanh nghiệp niêm yết và tạo cơ hội cho nhà đầu tư phát hiện các cổ phiếu tiềm năng chưa được thị trường định giá đúng.

HNX có trụ sở tại Phan Chu Trinh, Hoàn Kiếm, Hà Nội

Thứ hai, sàn HNX quản lý thông tin minh bạch, áp dụng các biện pháp giám sát và công bố thông tin nghiêm ngặt. HNX cũng thường xuyên cải tiến hệ thống công nghệ giao dịch, nâng cao khả năng xử lý lệnh, giúp nhà đầu tư giao dịch mượt mà và an toàn hơn.

Thứ ba, biên độ dao động giá tại HNX là ±10%, rộng hơn HOSE (±7%). Điều này tạo điều kiện cho các nhà đầu tư chấp nhận rủi ro cao tối ưu hóa lợi nhuận trong ngắn hạn.

Thời gian giao dịch trên HNX

Thời gian giao dịch tại sàn HNX diễn ra từ thứ Hai đến thứ Sáu (trừ các ngày nghỉ lễ) với khung giờ như sau:

• 9h00 – 11h30: Giao dịch khớp lệnh liên tục buổi sáng
• 13h00 – 14h30: Giao dịch khớp lệnh liên tục buổi chiều
• 14h30 – 14h45: Phiên khớp lệnh định kỳ đóng cửa (ATC)
• 9h00 – 15h00: Giao dịch thỏa thuận diễn ra xuyên suốt trong ngày

Một đặc điểm đáng lưu ý là sàn giao dịch HNX không áp dụng lệnh ATO (khớp lệnh định kỳ mở cửa) như HOSE. Việc này giúp nhà đầu tư dễ kiểm soát thị trường đầu phiên và tránh bị ảnh hưởng bởi biến động giá quá sớm trong ngày. Nhà đầu tư nên theo dõi sát sao các khung giờ này để tối ưu điểm mua – bán, đặc biệt là phiên ATC thường có biến động lớn do các quỹ và tổ chức thực hiện lệnh cân danh mục.

Lệnh giao dịch và nguyên tắc khớp lệnh trên sàn HNX

Để giao dịch hiệu quả trên sàn HNX, nhà đầu tư cần hiểu rõ các loại lệnh và nguyên tắc khớp lệnh đang áp dụng:

• LO (Limit Order): Là loại lệnh phổ biến nhất, cho phép đặt giá mua/bán cụ thể. Lệnh LO có hiệu lực trong ngày nếu không khớp sẽ tự hủy.
• ATC (At The Close): Được dùng trong phiên khớp lệnh định kỳ đóng cửa (14h30–14h45) để xác định giá đóng cửa.
• Lệnh thỏa thuận (PLO): Dành cho các giao dịch với khối lượng lớn ngoài bảng điện.

Khớp lệnh tại HNX tuân thủ nguyên tắc ưu tiên về giá trước, thời gian sau, đảm bảo tính công bằng cho mọi nhà đầu tư. Lưu ý rằng không có lệnh ATO trên HNX, vì vậy những chiến lược đầu tư dựa vào đầu phiên cần được điều chỉnh cho phù hợp.

Quy tắc giao dịch trên HNX cũng tương tự như HOSE

Chỉ số thị trường của sàn HNX

Trong bất kỳ thị trường chứng khoán nào, chỉ số là công cụ phản ánh tổng thể diễn biến giá cổ phiếu, tâm lý nhà đầu tư và xu hướng thị trường. Sàn HNX sở hữu hệ thống chỉ số riêng biệt, giúp nhà đầu tư phân tích và đưa ra quyết định hiệu quả hơn.

HNX-Index

HNX-Index là chỉ số cơ bản đại diện cho toàn bộ cổ phiếu niêm yết trên sàn HNX. Chỉ số này được tính dựa trên phương pháp vốn hóa điều chỉnh theo tỷ lệ cổ phiếu lưu hành. HNX-Index phản ánh biến động giá của tất cả mã cổ phiếu trên sàn, nên có độ dao động rộng hơn, phù hợp để theo dõi xu hướng chung của thị trường HNX.

HNX30

HNX30 là chỉ số tập hợp 30 mã cổ phiếu có thanh khoản và vốn hóa lớn nhất trên sàn HNX. Đây là nhóm cổ phiếu dẫn dắt thị trường và thường được các tổ chức đầu tư trong và ngoài nước theo dõi. Nhiều nhà đầu tư cá nhân cũng chọn HNX30 làm “vùng an toàn” vì các doanh nghiệp trong nhóm này thường có nền tảng tài chính ổn định và khả năng tăng trưởng cao hơn mặt bằng chung.

Chỉ số ngành và chỉ số khác

Ngoài hai chỉ số chính, sàn HNX còn cung cấp các chỉ số ngành như HNXFIN (tài chính), HNXMAN (công nghiệp chế tạo), HNXCON (xây dựng),… giúp nhà đầu tư dễ dàng so sánh hiệu quả theo từng lĩnh vực. Các chỉ số này còn đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng quỹ ETF mô phỏng theo HNX30 hoặc hỗ trợ nhà đầu tư xây dựng danh mục đầu tư cân bằng theo ngành nghề và quy mô vốn hóa.

Sở giao dịch Chứng khoán Hà Nội là chủ yếu niêm yết các mã có vốn hóa vừa và nhỏ

Ai nên đầu tư vào sàn HNX?

Không phải ai cũng phù hợp với tất cả các sàn giao dịch, nhưng sàn HNX lại mở ra nhiều cơ hội cho các nhóm nhà đầu tư khác nhau nhờ sự đa dạng về sản phẩm và cấu trúc cổ phiếu.

Nhà đầu tư dài hạn

Những người theo đuổi chiến lược đầu tư dài hạn có thể tìm thấy các cổ phiếu đang bị thị trường định giá thấp tại HNX. Vì đây là nơi tập trung nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ, cổ phiếu thường có mức P/E hấp dẫn và chưa được khai thác hết tiềm năng. Việc đầu tư vào những mã như PVS, SHS hay CEO ở thời điểm giá còn thấp có thể mang lại mức sinh lời cao sau 2–3 năm nếu doanh nghiệp mở rộng thành công.

Nhà đầu tư giá trị

Với nhóm theo trường phái “value investing”, sàn HNX là mỏ vàng của những cổ phiếu bị thị trường bỏ quên. Những doanh nghiệp ít xuất hiện trên truyền thông nhưng có chỉ số tài chính lành mạnh, EPS tăng trưởng đều và nợ vay thấp là đối tượng phù hợp cho chiến lược này.

Nhà đầu tư phái sinh & chiến lược linh hoạt

Sàn HNX cũng là nơi duy nhất triển khai thị trường hợp đồng tương lai chỉ số, giúp các nhà đầu tư chuyên nghiệp thực hiện chiến lược hedging (phòng vệ rủi ro), trading ngắn hạn hoặc kiếm lợi nhuận trong thị trường đi ngang.

Nhà đầu tư cá nhân mới bắt đầu

Với những người đang tìm hiểu về chứng khoán và chưa có nhiều vốn, sàn HNX có nhiều mã cổ phiếu giá thấp (dưới 20.000 đồng/cổ phiếu), giúp tiếp cận thị trường dễ hơn. Giao dịch qua app như iKIS cũng thuận tiện, nhanh chóng và được hỗ trợ phân tích, giúp người mới yên tâm hơn trong giai đoạn đầu.

HNX có nhiều mã cổ phiếu với giá thấp, giúp nhà đầu tư dễ tiếp cận thị trường

Cách theo dõi và giao dịch cổ phiếu sàn HNX

Việc theo dõi thị trường và thực hiện giao dịch trên sàn HNX ngày nay trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết nhờ sự hỗ trợ của công nghệ. Dưới đây là những cách phổ biến và hiệu quả để nhà đầu tư quản lý danh mục và đặt lệnh mua/bán cổ phiếu tại HNX:

Theo dõi bảng giá và thông tin cổ phiếu

• Website chính thức HNX (hnx.vn): Cung cấp dữ liệu thời gian thực, thông báo doanh nghiệp, kết quả đấu giá và chỉ số thị trường.
• Cổng thông tin của công ty chứng khoán: Như KIS, SSI, VNDirect,… có bảng giá riêng tích hợp phân tích kỹ thuật và bản tin cập nhật hằng ngày.
• Ứng dụng mobile: Các app như iKIS, FireAnt, Stockbook, Investing.vn,… cho phép bạn theo dõi mã yêu thích, nhận cảnh báo khi giá biến động, và đọc báo cáo phân tích từ chuyên gia.

Giao dịch cổ phiếu online qua iKIS

Nếu bạn đã có tài khoản tại KIS, việc mua cổ phiếu tại sàn HNX rất đơn giản. Chỉ cần đăng nhập ứng dụng iKIS, chọn mã cổ phiếu, nhập giá và khối lượng, sau đó xác nhận đặt lệnh. Toàn bộ quá trình mua cổ phiếu chỉ mất chưa đầy 1 phút.

Ưu điểm của cách mua cổ phiếu online qua iKIS:

• Giao diện dễ sử dụng, phù hợp với cả người mới.
• Tích hợp bảng giá, tin tức, biểu đồ, báo cáo doanh nghiệp ngay trong ứng dụng.
• Hỗ trợ khung giờ giao dịch HNX đầy đủ, bao gồm khớp lệnh liên tục và ATC.
• An toàn, bảo mật và có đội ngũ hỗ trợ từ KIS Việt Nam.

Việc theo dõi giá, đặt lệnh và quản lý danh mục đều có thể thực hiện trên điện thoại di động, giúp nhà đầu tư chủ động hơn, đặc biệt trong những phiên thị trường biến động mạnh.

Nhà đầu tư có thể giao dịch cổ phiếu HNX dễ dàng trên ứng dụng iKIS

Một số mã cổ phiếu nổi bật trên sàn HNX

Một số cổ phiếu trên sàn HNX thường được giới phân tích và nhà đầu tư cá nhân chú ý nhờ thanh khoản cao, nền tảng tài chính ổn định và tiềm năng tăng trưởng:

SHS – Chứng khoán Sài Gòn – Hà Nội

SHS là một trong những công ty chứng khoán nội địa có thị phần giao dịch lớn nhất trên sàn HNX. Với mạng lưới khách hàng rộng khắp và hoạt động môi giới – tự doanh ổn định, SHS thường thu hút dòng tiền mỗi khi thị trường tăng mạnh. Đây là mã cổ phiếu quen thuộc trong nhóm HNX30, phù hợp với nhà đầu tư trung hạn quan tâm đến nhóm ngành tài chính.

PVS – Tổng CTCP Dịch vụ Kỹ thuật Dầu khí Việt Nam (PTSC)

PVS là doanh nghiệp dẫn đầu trong lĩnh vực dịch vụ kỹ thuật dầu khí ngoài khơi, thuộc Tổng công ty Dầu khí Việt Nam (PVN). Mã cổ phiếu này thường nhạy cảm với biến động giá dầu thế giới và được xem là đại diện tiêu biểu cho nhóm cổ phiếu năng lượng trên sàn HNX. Với nền tảng tài chính tốt, PVS được đánh giá cao về tiềm năng tăng trưởng dài hạn.

CEO – Tập đoàn C.E.O

CEO Group hoạt động trong lĩnh vực bất động sản, đặc biệt nổi bật ở mảng nghỉ dưỡng tại Phú Quốc, Vân Đồn và các địa phương tiềm năng khác. Sau giai đoạn tái cơ cấu, CEO thu hút sự quan tâm nhờ chiến lược mở rộng quỹ đất và kỳ vọng hồi phục của du lịch. Đây là mã cổ phiếu thường có biến động mạnh, phù hợp với nhà đầu tư ưa thích cơ hội lướt sóng và tăng trưởng theo chu kỳ.

MBS – Chứng khoán MB (MB Securities)

MBS là công ty chứng khoán trực thuộc Ngân hàng Quân đội (MB), có thế mạnh về tài chính, dịch vụ khách hàng cá nhân và đầu tư doanh nghiệp. Với sự hậu thuẫn từ ngân hàng mẹ, MBS luôn duy trì tốc độ phát triển ổn định và mở rộng thị phần trong nhiều năm qua. Cổ phiếu MBS thường được lựa chọn bởi nhà đầu tư giá trị và cổ tức đều đặn.

HUT – Công ty Cổ phần Tasco

HUT là mã cổ phiếu của Công ty Cổ phần Tasco, hoạt động trong lĩnh vực hạ tầng giao thông, thu phí tự động (ETC), đầu tư bất động sản và dịch vụ y tế. Tasco từng là một trong những doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực BOT giao thông tại Việt Nam, sau đó mở rộng sang lĩnh vực thu phí không dừng (thu phí ETC) thông qua công ty con là VETC.

Trên đây là những thông tin cơ bản về sàn HNX. Với tính minh bạch, hệ thống giao dịch ổn định và sự đa dạng về sản phẩm, sàn HNX là lựa chọn hấp dẫn không chỉ với nhà đầu tư chuyên nghiệp mà còn phù hợp với những người mới tìm hiểu về chứng khoán và muốn bắt đầu hành trình đầu tư bài bản. Để cập nhật thông tin thị trường, mã cổ phiếu tiềm năng hãy truy cập stockkisvn.vn – hoặc mở tài khoản tại Chứng khoán KIS để nhận được hỗ trợ đầu tư chi tiết từ đội ngũ chuyên gia hàng đầu.