Quỹ hoán đổi danh mục (ETF) là gì? Cách thức hoạt động và cơ hội đầu tư
Quỹ hoán đổi danh mục (ETF) ngày càng trở thành kênh đầu tư hấp dẫn nhờ vào sự linh hoạt, chi phí thấp và khả năng đa dạng hóa danh mục. Vậy hiện nay Việt Nam có những quỹ ETF nào và cách thức hoạt động của những quỹ này như thế nào? Hãy cùng Chứng khoán KIS Việt Nam tìm hiểu qua bài viết bên dưới nhé.
Quỹ hoán đổi danh mục (ETF) là gì?
Quỹ hoán đổi danh mục (Exchange-Traded Fund – ETF) là một loại quỹ đầu tư thụ động mô phỏng hiệu suất của một chỉ số, danh mục tài sản hoặc nhóm cổ phiếu cụ thể. ETF được niêm yết và giao dịch trên sàn chứng khoán giống như cổ phiếu, cho phép nhà đầu tư mua bán linh hoạt trong suốt phiên giao dịch.
ETF có thể theo dõi chỉ số chứng khoán (như VN30, S&P 500), hàng hóa (như vàng, dầu mỏ) hoặc trái phiếu, giúp nhà đầu tư đa dạng hóa danh mục với chi phí thấp. Vì đặc điểm kết hợp giữa quỹ đầu tư và cổ phiếu, ETF mang lại tính thanh khoản cao và tính minh bạch trong đầu tư.
>>> Xem ngay: Nên đầu tư quỹ ETF nào? Gợi ý các lựa chọn tiềm năng năm 2025
Cách thức hoạt động của quỹ hoán đổi danh mục
Quỹ hoán đổi danh mục (ETF) hoạt động theo cơ chế đặc biệt giúp quỹ có thể mô phỏng hiệu suất của một chỉ số hoặc danh mục tài sản cụ thể. Dưới đây là cách thức vận hành của ETF:
Cơ chế hoạt động của etf
ETF không được mua bán trực tiếp từ quỹ như các quỹ tương hỗ mà thông qua một quy trình đặc biệt gọi là hoán đổi chứng chỉ quỹ. Quá trình này được thực hiện bởi các nhà lập quỹ (Authorized Participants – APs), thường là các công ty chứng khoán lớn hoặc tổ chức tài chính.
- Nhà lập quỹ ETF:
- Nhà lập quỹ ETF mua rổ chứng khoán cơ sở theo danh mục quỹ ETF mô phỏng.
- Sau đó, họ chuyển rổ chứng khoán này cho quỹ ETF để nhận lại chứng chỉ quỹ ETF tương ứng.
- Mua lại chứng chỉ quỹ:
- Khi nhà đầu tư bán ETF, thành viên lập quỹ ETF có thể đổi chứng chỉ quỹ lấy rổ chứng khoán cơ sở từ quỹ ETF.
Cơ chế này giúp quỹ hoán đổi danh mục duy trì mức giá sát với giá trị tài sản ròng (NAV) của quỹ, tránh tình trạng chênh lệch giá lớn giữa ETF và tài sản cơ sở.
Quỹ hoán đổi danh mục hoạt động theo cơ chế hoán đổi giữa ETF và rổ cổ phiếu
Giao dịch trên sàn chứng khoán
Sau khi chứng chỉ quỹ ETF được phát hành, nhà đầu tư có thể mua bán ETF trên sàn chứng khoán giống như cổ phiếu. Giá của ETF thay đổi theo cung cầu thị trường, nhưng vẫn phản ánh sát giá trị NAV của quỹ nhờ sự can thiệp của các nhà tạo lập thị trường.
Mô phỏng chỉ số hoặc tài sản cơ sở
Quỹ hoán đổi danh mục có thể mô phỏng hiệu suất của một chỉ số hoặc danh mục tài sản theo hai phương pháp chính:
- Mô phỏng trực tiếp: Quỹ mua toàn bộ danh mục chứng khoán giống hệt chỉ số tham chiếu (như VN30, S&P 500).
- Mô phỏng gián tiếp: Quỹ sử dụng hợp đồng phái sinh hoặc hoán đổi để theo dõi hiệu suất chỉ số.
Điều chỉnh danh mục ETF
Quỹ ETF có thể tái cơ cấu danh mục theo định kỳ để phản ánh thay đổi trong chỉ số cơ sở. Ví dụ, nếu một cổ phiếu bị loại khỏi VN30, quỹ ETF mô phỏng VN30 cũng sẽ bán cổ phiếu đó và mua cổ phiếu thay thế.
>>> Xem thêm: Tiềm năng và hiệu quả đầu tư chứng chỉ quỹ VinaCapital trong dài hạn
Các loại quỹ hoán đổi danh mục phổ biến
Dưới đây là các loại quỹ ETF phổ biến đang hoạt động trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
ETF chỉ số VN30
Đây là nhóm ETF phổ biến nhất tại Việt Nam, mô phỏng chỉ số VN30, gồm 30 cổ phiếu vốn hóa lớn và thanh khoản cao trên sàn HOSE. ETF VN30 phù hợp với nhà đầu tư muốn tiếp cận nhóm cổ phiếu blue-chip và hưởng lợi từ sự tăng trưởng của các doanh nghiệp hàng đầu. Hai quỹ tiêu biểu trong nhóm này là VFMVN30 ETF do Dragon Capital quản lý và Mirae Asset VN30 ETF do Công ty quản lý quỹ Mirae Asset quản lý.
Quỹ ETF mô phỏng chỉ số VN30 là loại quỹ ETF phổ biến nhất tại thị trường Việt Nam hiện nay
ETF chỉ số Diamond
Quỹ này mô phỏng chỉ số VN DIAMOND, bao gồm các cổ phiếu có tỷ lệ sở hữu nước ngoài gần đầy hoặc đã kín, giúp nhà đầu tư nước ngoài có thể tiếp cận nhóm cổ phiếu hấp dẫn mà không bị hạn chế về giới hạn sở hữu. ETF VN DIAMOND giúp nhà đầu tư tham gia vào nhóm doanh nghiệp chất lượng cao, có lợi nhuận ổn định và triển vọng tăng trưởng mạnh. Quỹ thường tập trung vào các lĩnh vực quan trọng như công nghệ, bán lẻ, tài chính và tiêu dùng. Một số cổ phiếu nổi bật trong danh mục của quỹ gồm FPT (công nghệ), MWG (bán lẻ), PNJ (trang sức), VNM (sữa), ACB (ngân hàng).
>>> Tìm hiểu thêm: Quỹ Diamond là gì? Những lưu ý khi đầu tư vào quỹ ETF diamond
Danh sách các quỹ hoán đổi danh mục tại Việt Nam
| STT | Mã niêm yết | Tên quỹ ETF | Công ty phát hành | AUM | Chỉ số mô phỏng | Năm phát hành | iNAV (VND) |
| 1 | FUEVFVND | VFMVN DIAMOND ETFVietnam Diamond Index | Dragon Capital | VND 12,011 Billion | VN Diamond | 2020 | 33,296 |
| 2 | E1VFVN30 | DCVFM VN30 ETFVN30 Total Return Index | Dragon Capital | VND 6.688 Billion | VN30 | 2014 | 24,139 |
| 3 | FUEDCMID | DCVFM MIDCAPVietnam Midcap index | Dragon Capital | VND 345 Billion | VN MIDCAP | 2022 | 12,346 |
| 4 | FUEVN100 | VINACAPITAL VN100 ETFVN100 Index | Vina Capital | VND 522,6 Billion | VN100 | 2020 | 18,491 |
| 5 | FUEKIV30 | KIM GROWTH VN30 ETFVN30 Total Return Index | KIM | VND 1,665 Billion | VN30 | 2020 | 9,212 |
| 6 | FUESSVFL | SSIAM VNFIN LEAD ETFVietnam Leading Financial Index | SSIAM | VND 465,2 Billion | VN FINLEAD | 2020 | 23,260 |
| 7 | FUESSV30 | SSIAM VN30 ETFVN30 Total Return Index | SSIAM | VND 171,4 Billion | VN30 | 2020 | 17,144 |
| 8 | FUEMAV30 | MAFM VN30 ETFVN30 Total Return Index | Mirae Asset | VND 387,3 Billion | VN30 | 2020 | 16,580 |
| 9 | FUEKIVFS | KIM GROWTH VNFINSELECT ETFVNFinselect Index | KIM | VND 301 Billion | VN FINSELECT | 2022 | 13,810 |
| 10 | FUEMAVND | MAFM VNDIAMOND ETFVietnam Diamond Index | Mirae Asset | VND 442 Billion | VN Diamond | 2023 | 13,987 |
| 11 | FUESSV50 | SSIAM VNX50 ETFVNX50 Index | SSIAM | VND 120 Billion | VNX50 | 2014 | 20,667 |
| 12 | FUEKIVND | KIM GROWTH VN DIAMOND ETFVietnam Diamond Index | KIM | VND 103 Billion | VN Diamond | 2024 | 12,437 |
Nguồn: prime.kisvn.vn
Lợi ích khi đầu tư vào quỹ hoán đổi danh mục
Đa dạng hóa danh mục đầu tư
ETF giúp nhà đầu tư tiếp cận một danh mục cổ phiếu rộng lớn mà không cần mua từng mã riêng lẻ. Ví dụ, một quỹ ETF mô phỏng chỉ số VN30 sẽ đầu tư vào 30 cổ phiếu hàng đầu trên HOSE, giúp giảm thiểu rủi ro so với việc chỉ mua một vài cổ phiếu riêng lẻ.
Chi phí giao dịch thấp
So với các quỹ đầu tư chủ động, ETF có phí quản lý thấp do quỹ vận hành theo cơ chế mô phỏng chỉ số thay vì cần một đội ngũ chuyên gia liên tục nghiên cứu và ra quyết định mua bán. Điều này giúp nhà đầu tư tiết kiệm chi phí trong dài hạn.
Thanh khoản cao, dễ mua bán
Quỹ hoán đổi danh mục được giao dịch như một cổ phiếu thông thường trên sàn chứng khoán, giúp nhà đầu tư dễ dàng mua hoặc bán bất cứ lúc nào trong phiên giao dịch. So với quỹ mở truyền thống, ETF có tính thanh khoản cao hơn và không cần chờ đợi thời gian xử lý rút vốn.
Việc đầu tư vào ETF giúp giảm rủi do biến động giá cổ phiếu lẻ
Minh bạch và dễ theo dõi
Danh mục đầu tư của quỹ ETF được công khai và cập nhật thường xuyên, giúp nhà đầu tư dễ dàng theo dõi và đánh giá hiệu quả. Việc này tạo ra sự minh bạch cao hơn so với các quỹ đầu tư chủ động, nơi chiến lược và danh mục đầu tư có thể không được tiết lộ đầy đủ.
Tiềm năng sinh lời cao
Nhờ vào việc mô phỏng các chỉ số chứng khoán lớn, quỹ hoán đổi danh mục giúp nhà đầu tư hưởng lợi từ xu hướng tăng trưởng của thị trường mà không cần theo dõi từng cổ phiếu riêng lẻ. Các quỹ như VFMVN DIAMOND ETF, VN30 ETF hay VNFIN LEAD ETF đã mang lại mức lợi nhuận hấp dẫn trong những năm qua.
Phù hợp với cả nhà đầu tư cá nhân và tổ chức
Quỹ ETF là lựa chọn phù hợp cho nhà đầu tư cá nhân muốn đầu tư dài hạn với chi phí thấp, cũng như các tổ chức tài chính muốn phân bổ vốn vào thị trường một cách hiệu quả. Với nhiều loại quỹ ETF khác nhau, nhà đầu tư có thể dễ dàng lựa chọn sản phẩm phù hợp với khẩu vị rủi ro của mình.
>>> Xem ngay: Quỹ ETF VFMVN30 là gì? Nhà đầu tư có nên đầu tư vào quỹ này hay không?
Cách đầu tư vào quỹ hoán đổi danh mục
Nhà đầu tư có thể mua bán quỹ ETF trên sàn chứng khoán qua các công ty chứng khoán uy tín. Việc lựa chọn ETF phụ thuộc vào chiến lược đầu tư, mức độ chấp nhận rủi ro và xu hướng thị trường. Dưới đây là các bước để tham gia đầu tư vào ETF.
Chọn công ty chứng khoán uy tín
Việc lựa chọn công ty chứng khoán có hệ thống giao dịch ổn định, phí giao dịch cạnh tranh và hỗ trợ tốt là yếu tố quan trọng khi đầu tư vào ETF. KIS Việt Nam là một trong những công ty chứng khoán hàng đầu, cung cấp nền tảng giao dịch hiện đại, giúp nhà đầu tư dễ dàng mua bán ETF nhanh chóng và hiệu quả.
Mở tài khoản chứng khoán
Để giao dịch quỹ hoán đổi danh mục, nhà đầu tư cần mở tài khoản chứng khoán online tại KIS. Quá trình này có thể thực hiện trực tuyến hoặc trực tiếp tại các chi nhánh của KIS, giúp tiết kiệm thời gian và đảm bảo an toàn.
Việc mở tài khoản giờ đây được thực hiện trực tuyến một cách nhanh chóng, dễ dàng
Nộp tiền vào tài khoản giao dịch
Sau khi mở tài khoản thành công, nhà đầu tư cần nạp tiền vào tài khoản để có thể mua chứng chỉ quỹ ETF. Việc nộp tiền có thể thực hiện dễ dàng qua chuyển khoản ngân hàng hoặc nộp trực tiếp tại quầy giao dịch của KIS.
Tìm hiểu quỹ ETF trước khi đầu tư
Trước khi quyết định mua, nhà đầu tư nên tìm hiểu kỹ về quỹ ETF mình quan tâm, bao gồm:
- Chỉ số tham chiếu: Quỹ mô phỏng chỉ số nào (VN30, VN DIAMOND, VNFIN LEAD…)?
- Hiệu suất trong quá khứ: Quỹ có lịch sử tăng trưởng tốt không?
- Quy mô tài sản: Quỹ có vốn hóa lớn hay nhỏ?
- Tỷ lệ chi phí: Mức phí quản lý có hợp lý không?
Các quỹ ETF phổ biến tại Việt Nam mà nhà đầu tư có thể xem xét gồm VFMVN30 ETF, VFMVN DIAMOND ETF, SSIAM VNFIN LEAD ETF…
Xác định mục tiêu đầu tư & chiến lược giao dịch
Khi đầu tư vào quỹ hoán đổi danh mục, nhà đầu tư cần có kế hoạch rõ ràng:
- Mục tiêu lợi nhuận: Xác định kỳ vọng về tỷ suất lợi nhuận trong ngắn hạn hoặc dài hạn.
- Điểm mua hợp lý: Lựa chọn thời điểm phù hợp dựa trên diễn biến thị trường.
- Điểm bán và cắt lỗ: Đặt ngưỡng bán để bảo vệ lợi nhuận và hạn chế rủi ro khi thị trường đi xuống.
Quỹ hoán đổi danh mục là công cụ đầu tư hiệu quả, linh hoạt và chi phí thấp. Đây là công cụ đầu tư lý tưởng cho những ai muốn tiếp cận thị trường một cách đơn giản, minh bạch và hiệu quả. Nhà đầu tư nên nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi lựa chọn ETF phù hợp với mục tiêu tài chính của mình. Ngoài ra nhà đầu tư có thể cập nhật thêm thông tin khác về ETF tại stockkisn.vn – trang thông tin chứng khoán KIS Việt Nam.
