Đánh giá sức khỏe và cơ hội đầu tư qua báo cáo tài chính Vietcombank

Vietcombank (VCB) là một trong những ngân hàng thương mại cổ phần hàng đầu tại Việt Nam với nền tảng tài chính vững chắc, hiệu quả kinh doanh vượt trội và triển vọng tăng trưởng hấp dẫn. Nghiên cứu và đánh giá báo cáo tài chính Vietcombank giúp nhà đầu tư có cái nhìn toàn diện về hiệu quả hoạt động, khả năng sinh lời và tiềm năng phát triển của ngân hàng này. 

Lịch sử hình thành và vị thế của Vietcombank

Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) được thành lập ngày 01/04/1963, trên cơ sở tách ra từ Cục Ngoại hối (thuộc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam). Đây là ngân hàng thương mại quốc doanh đầu tiên của Việt Nam, đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý các giao dịch tài chính quốc tế.

Trước 1990: Hoạt động chủ yếu phục vụ thanh toán quốc tế, tài trợ xuất nhập khẩu và quản lý ngoại hối. 

Sau 1990: Khi nền kinh tế chuyển sang cơ chế thị trường, Vietcombank bắt đầu mở rộng sang lĩnh vực ngân hàng thương mại đa năng.

Năm 2008: Vietcombank trở thành ngân hàng thương mại nhà nước đầu tiên thực hiện cổ phần hóa, niêm yết trên sàn HOSE với mã cổ phiếu là VCB. 

Với hơn 60 năm phát triển, Vietcombank hiện thuộc nhóm ngân hàng có giá trị vốn hóa lớn nhất thị trường. Luôn giữ vững vị thế dẫn đầu ngành ngân hàng với mạng lưới rộng khắp và sức ảnh hưởng lớn trong hệ thống tài chính Việt Nam. Ngoài việc đi đầu về thị phần tín dụng và huy động vốn, Vietcombank còn đẩy mạnh mảng dịch vụ tài chính, đầu tư và ngân hàng số, hướng tới tối ưu hóa nguồn thu và tăng trưởng bền vững. Những con số trong báo cáo tài chính Vietcombank đã thể hiện vị thế và tiềm lực của một trong những ngân hàng thương mại hàng đầu Việt Nam.

Cấu trúc tài sản và nguồn vốn của Vietcombank

​Cấu trúc tài sản và nguồn vốn thể hiện qua báo cáo tài chính Vietcombank phản ánh sự phát triển và chiến lược kinh doanh của ngân hàng trong những năm qua.​

Tài sản trên báo cáo tài chính của Vietcombank có mức tăng trưởng ổn định

Cấu trúc tài sản

Trong giai đoạn 2021-2024, theo báo cáo tài chính Vietcombank, tổng tài sản đã tăng từ 1.414.986,26 tỷ đồng lên 2.085.397,24 tỷ đồng. Cơ cấu tổng tài sản của Vietcombank tập trung chủ yếu vào các khoản mục sau:​

Cho vay khách hàng: Đây là khoản mục chiếm tỷ trọng cao nhất trong tổng tài sản. Cụ thể, dư nợ cho vay khách hàng tăng từ 935.009,67 tỷ đồng (năm 2021) lên 1.418.036,60 tỷ đồng (năm 2024), chiếm khoảng 68% tổng tài sản vào năm 2024.​

Tiền gửi tại các tổ chức tín dụng khác: Khoản mục này tăng từ 225.811,76 tỷ đồng (năm 2021) lên 389.295,78 tỷ đồng (năm 2024), cho thấy Vietcombank duy trì thanh khoản tốt và tận dụng cơ hội sinh lời từ thị trường liên ngân hàng.​

Nhìn chung, Vietcombank tập trung vào hoạt động tín dụng và duy trì thanh khoản ổn định thông qua các khoản tiền gửi tại các tổ chức tín dụng và Ngân hàng Nhà nước.

Cấu trúc nguồn vốn

Năm 2021, báo cáo tài chính Vietcombank ghi nhận vốn chủ sở hữu là 109.186,43 tỷ đồng, đến năm 2024 tăng lên 198.965,11 tỷ đồng. Về nguồn vốn, Vietcombank huy động chủ yếu từ các nguồn sau:​

Tiền gửi của khách hàng: Đây là nguồn vốn chủ đạo, chiếm tỷ trọng lớn trong tổng nguồn vốn huy động. Năm 2021 là 1.135.323,91 tỷ đồng, đến năm 2024 tăng lên 1.514.664,85 tỷ đồng. 

Vốn huy động từ các tổ chức tín dụng khác: Ngân hàng cũng huy động vốn từ các tổ chức tín dụng khác để đảm bảo thanh khoản và đáp ứng nhu cầu tín dụng.​ Theo báo cáo tài chính Vietcombank cho thấy, nguồn vốn huy động đã tăng khoảng 113,79% trong giai đoạn 2021 – 2024. Cụ thể, từ 109.757,78 tỷ đồng (2021), và tăng lên 234.653,41 tỷ đồng (2024). 

Ngoài ra, theo các nguồn tin, Chính phủ đã trình Quốc hội xem xét việc đầu tư bổ sung thêm 20.695 tỷ đồng (tương đương 815 triệu USD) vào Vietcombank. Nhằm tăng cường khả năng hỗ trợ các mục tiêu chính sách và nâng cao năng lực tài chính của ngân hàng. 

Như vậy, về tổng thể, cấu trúc tài sản và nguồn vốn của Vietcombank phản ánh chiến lược tập trung vào hoạt động tín dụng, duy trì thanh khoản ổn định và tăng cường năng lực tài chính để hỗ trợ các mục tiêu phát triển kinh tế.​

Phân tích hiệu quả kinh doanh qua báo cáo tài chính Vietcombank

Vietcombank tiếp tục khẳng định vị thế dẫn đầu ngành ngân hàng với tăng trưởng lợi nhuận vững chắc, kiểm soát nợ xấu hiệu quả và mở rộng mạnh mẽ các dịch vụ tài chính. Nhờ chiến lược kinh doanh linh hoạt, ngân hàng duy trì biên lãi ròng (NIM) ổn định, đồng thời tối ưu hóa nguồn thu từ dịch vụ và đầu tư. Chính những con số trong báo cáo tài chính Vietcombank phản ánh sự tăng trưởng bền vững, giúp giữ vững lợi thế cạnh tranh trên thị trường.

VCB khẳng định vị thế với lợi nhuận tăng trưởng bền vững

Tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận qua từng giai đoạn

VCB ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ trong doanh thu và lợi nhuận giai đoạn 2021-2024:

Theo báo cáo tài chính Vietcombank, mặc dù doanh thu năm 2024 giảm nhẹ so với năm 2023, nhưng lợi nhuận sau thuế vẫn duy trì đà tăng trưởng, đạt 33,853.13 tỷ đồng, cao hơn so với 33,054.45 tỷ đồng của năm trước. Nhìn chung, Vietcombank vẫn giữ được sự ổn định về doanh thu và lợi nhuận, tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng có xu hướng chậm lại trong giai đoạn 2023 – 2024 do những thách thức từ môi trường kinh doanh. Dù vậy, tính từ năm 2021 đến 2024, lợi nhuận của Vietcombank đã tăng khoảng 53.76%, phản ánh khả năng duy trì hiệu quả hoạt động của ngân hàng.

Biên lãi ròng (NIM) và hiệu quả sinh lời

Báo cáo tài chính Vietcombank năm 2024 đã thể hiện ngân hàng tiếp tục duy trì hiệu suất sinh lời ấn tượng với biên lợi nhuận cao và khả năng tối ưu hóa nguồn vốn. Các chỉ số ROE, ROA và NIM phản ánh mức độ hiệu quả trong hoạt động kinh doanh của ngân hàng.

Biên lãi ròng (NIM – Net Interest Margin: 2.91%)

NIM phản ánh khả năng sinh lời từ hoạt động tín dụng của ngân hàng, cho thấy mức chênh lệch giữa lãi suất cho vay và lãi suất huy động. Trong báo cáo tài chính Vietcombank, NIM ở mức 2.91%, thể hiện biên lãi ròng khá ổn định, nằm trong mức trung bình của ngành ngân hàng tại Việt Nam.

Nếu so sánh với các ngân hàng TMCP khác, NIM của Vietcombank có thể thấp hơn một số ngân hàng tư nhân (thường trên 3%) như VIB (3.61%), TCB (4.28%), HDBank (5.44%). Lý do Vietcombank có tệp khách hàng lớn và tập trung vào các khoản vay ít rủi ro hơn. Tuy nhiên, NIM có thể bị ảnh hưởng bởi chính sách lãi suất và chi phí huy động vốn, đặc biệt trong bối cảnh lãi suất đầu vào tăng cao.

Chỉ số ROE (18.60%) – Khả năng sinh lời trên vốn chủ sở hữu

Đánh giá báo cáo tài chính Vietcombank, ROE cao (18.60%) thể hiện VCB đang sử dụng vốn hiệu quả, tạo ra lợi nhuận tốt cho cổ đông. Đây là mức ROE ấn tượng trong ngành ngân hàng, phản ánh Vietcombank có lợi thế về quy mô và kiểm soát chi phí hoạt động tốt.

Chỉ số ROA (1.72%) – Khả năng sinh lời trên tổng tài sản

ROA ở mức 1.72% là tốt đối với một ngân hàng thương mại, cho thấy khả năng tạo lợi nhuận từ tài sản của Vietcombank. Mức này cao hơn trung bình của ngành ngân hàng tại Việt Nam, vốn thường dao động trong khoảng 1.2% – 1.6%.

Các chỉ số lợi nhuận cũng thể hiện hiệu suất hoạt động của Vietcombank

Tỷ suất lợi nhuận gộp (66.42%) & Biên lợi nhuận ròng (49.36%)

Tỷ suất lợi nhuận gộp 66.42% trong báo cáo tài chính Vietcombank cho thấy ngân hàng có biên lợi nhuận cao. Nghĩa là phần lớn doanh thu có thể chuyển thành lợi nhuận trước khi trừ chi phí hoạt động. Biên lợi nhuận ròng 49.36% cho thấy gần một nửa doanh thu chuyển thành lợi nhuận sau thuế, đây là mức rất tốt trong ngành tài chính.

Khả năng quản lý rủi ro tín dụng

Tỷ lệ nợ xấu (0.96%), đây là mức rất thấp, cho thấy chất lượng tín dụng tốt và khả năng kiểm soát rủi ro nợ xấu hiệu quả. So với mặt bằng chung của ngành ngân hàng (thường dao động từ 1.5% – 2.5%), Vietcombank có lợi thế về an toàn tín dụng.

Dự phòng rủi ro cho vay khách hàng/Nợ xấu (223.31%): Nghĩa là ngân hàng đã trích lập dự phòng gấp hơn 2.2 lần số nợ xấu. Đây là mức bao phủ rất cao, đảm bảo ngân hàng có đủ nguồn lực để xử lý rủi ro tín dụng trong trường hợp xấu nhất.

Trong báo cáo tài chính Vietcombank, ngân hàng dành 2.15% tổng dư nợ để dự phòng rủi ro, mức hợp lý trong bối cảnh tỷ lệ nợ xấu thấp. Chi phí dự phòng rủi ro tín dụng/Cho vay khách hàng là 0.24% – mức chi phí thấp phản ánh chất lượng tín dụng cao, ngân hàng ít phải dùng đến nguồn dự phòng để xử lý nợ xấu.

Khả năng thanh khoản

Với mức dự phòng cao và tỷ lệ nợ xấu thấp, Vietcombank có thanh khoản tốt, giảm áp lực thanh toán trong ngắn hạn. Tỷ lệ nợ xấu dưới 1% giúp ngân hàng duy trì dòng tiền lành mạnh, không bị áp lực xử lý tài sản xấu. Vietcombank có nguồn vốn huy động dồi dào và tỷ lệ an toàn vốn tốt, giúp duy trì khả năng thanh toán ngay cả trong điều kiện thị trường biến động.

Triển vọng tăng trưởng và cơ hội đầu tư vào cổ phiếu VCB

Với bảng báo cáo tài chính Vietcombank nhiều điểm mạnh và ưu thế như trên, cổ phiếu VCB được đánh giá là lựa chọn hấp dẫn nhờ tiềm năng mở rộng hoạt động và khả năng sinh lời ổn định.

Vietcombank cũng phát triển ngân hàng trực tuyến thế hệ mới 

Triển vọng tăng trưởng

Vietcombank tiếp tục duy trì vị thế dẫn đầu trong ngành ngân hàng với chiến lược mở rộng mạnh mẽ vào các lĩnh vực ngân hàng số, tài chính tiêu dùng và đầu tư. Một số yếu tố hỗ trợ tăng trưởng trong thời gian tới như:

Sự phục hồi kinh tế: Nhu cầu tín dụng dự kiến gia tăng khi nền kinh tế dần hồi phục, tạo điều kiện thuận lợi để VCB mở rộng dư nợ và tăng trưởng lợi nhuận.

Chuyển đổi số và dịch vụ tài chính: VCB đang đẩy mạnh số hóa dịch vụ ngân hàng, phát triển các sản phẩm tài chính cá nhân nhằm gia tăng nguồn thu từ phí dịch vụ.

Lợi thế về vốn và sự hỗ trợ từ cổ đông chiến lược: Vietcombank có quy mô vốn hóa lớn nhất ngành ngân hàng tại Việt Nam. Cùng sự hỗ trợ từ cổ đông chiến lược như Mizuho (Nhật Bản), giúp ngân hàng duy trì vị thế cạnh tranh và mở rộng hoạt động ra thị trường quốc tế. Qua đó, tiếp tục xây dựng được những con số ấn tượng trong báo cáo tài chính Vietcombank để thu hút các nhà đầu tư.

Cơ hội đầu tư vào cổ phiếu VCB

Với mức giá 66.000 đồng (phiên ngày 21/03/2025), VCB là một trong những cổ phiếu ngân hàng đáng chú ý, nhờ vào nền tảng tài chính vững mạnh và tiềm năng tăng trưởng dài hạn: 

Nền tảng tài chính vững chắc: Tỷ lệ nợ xấu thấp (0.96%), tỷ lệ bao phủ nợ xấu cao (223.31%) và lợi nhuận ổn định giúp VCB là lựa chọn an toàn cho nhà đầu tư dài hạn.

Chính sách cổ tức hấp dẫn: Vietcombank có lợi nhuận cao và duy trì chính sách cổ tức ổn định, phù hợp với các nhà đầu tư tìm kiếm thu nhập thụ động. Trong tháng 3/2025, VCB đã tiến hành chia cổ tức năm 2023 bằng cổ phiếu với tỷ lệ 49.5%. 

Xu hướng tăng giá cổ phiếu: Với chiến lược phát triển bền vững, chuyển đổi số mạnh mẽ và tiềm năng mở rộng hoạt động, giá cổ phiếu VCB có thể tiếp tục tăng trưởng trong trung và dài hạn.

Tổng kết lại, qua báo cáo tài chính Vietcombank, có thể thấy ngân hàng sở hữu nền tảng tài chính vững chắc và khả năng quản lý rủi ro hiệu quả. Khi nền kinh tế phục hồi và tín dụng mở rộng, VCB có thể tiếp tục hưởng lợi, giúp duy trì sức hút trên thị trường. Nhà đầu tư nên cân nhắc điểm mua hợp lý để tối ưu hóa lợi nhuận trong giai đoạn tới. Bộ phận Chuyên viên của KIS Việt Nam sẵn sàng hỗ trợ Nhà đầu tư qua Hotline (028) 3914 8585 hoặc tìm hiểu các kiến thức về chứng khoán tại stockkisvn.vn.